Ἡ Πανήγυρις Καρδαμᾶ κατὰ τὸ ἔτος 1916!

ΙΣΤΟΡΙΚΑ Σημειώματα Καρδαμᾶ (Σ4)

.......................................................................  

Ἡ Πανήγυρις Καρδαμᾶ κατὰ τὸ ἔτος 1916!

 ( Μία Ἀνταπόκρισις-Ὕμνος γιά τόν Καρδαμᾶ, εἰς τήν Ἐφημερίδα ΝΕΟΛΟΓΟΣ Πατρῶν)

Ἱστορικὴ Ἔρευνα καὶ Ἐπιμέλεια, 

Ἄγγελος Λιβαθινὸς, Καθηγ. Μαθηματικῶν

 Ἀπὸ τῶν παλαιοτάτων χρόνων μέχρι καὶ τὴν δεκαετίαν τοῦ 1970,  ὁ Καρδαμᾶς ἀποτελοῦσε τόπον τακτικῶν ἐπισκέψεων  τῶν Ἀμαλιαδιτῶν, κυρίως κατά τίς ἐαρινές καί θερινές ἑορταστικές ἡμέρες ( ΑΠΟΚΡΗΕΣ, ΚΑΘΑΡΑ  ΔΕΥΤΕΡΑ, ΠΑΝΗΓΥΡΕΙΣ,  ΗΜΕΡΕΣ  ΠΑΣΧΑ, καὶ λοιπὲς ἑορτάσιμες ἡμέρες τῆς Ἀνοίξεως καὶ τοῦ Θέρους !).  
 

Κατά τίς ἡμέρες αὐτές, λοιπόν, πλήθη Ἀμαλιαδιτῶν ἐξέδραμον πεζῆ  καί συνέρρεον πρός τόν  Καρδαμᾶ οἰκογενειακῶς, προκειμένου νά διασκεδάσουν. 
 
   Ὁ Καρδαμᾶς τότε, ἀλλά  καὶ παλαιότερον, ἐφημίζετο γιά τά περίφημα περιβόλια του (ἀπό τήν ἐποχήν τῆς Τουρκοκρατίας εἶχεν αὐτήν τήν φήμην) καί γιά τά ἄφθονα ὕδατά του, κυρίως τά ὕδατα τοῦ περιφήμου μυλαύλακου καί τοῦ "Καρδαμαίϊκου" ποταμοῦ, τά ὁποῖα ἐκάλυπτον τίς ἀνάγκες τόσον τῶν πολλὼν περιβολίων του, ὅσον καί τῶν τότε λειτουργούντων τριῶν (καί παλαιότερον πέντε) ὑδρομύλων τοῦ Καρδαμᾶ.

Τό ἔτος 1916, ὅπως καί παλαιότερον, ἡ Πανήγυρις τοῦ Καρδαμά ( Ἑορτή τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου), ἐγένετο κατ' ἔτος τὴν 8ην Μαΐου. Μετά ἀπό πολλά χρόνια (τό 1936!), μετεφέρθη ἡ Ἑορτή γιά τόν Σεπτέμβριον, ὁπότε καί ἑορτάζεται μέχρι καί σήμερον. Ὁ λόγος τῆς μεταφορᾶς τῆς Πανηγύρεως γιὰ τόν Σεπτέμβριον ἦτο τό πολυάσχολον τῶν κατοίκων τοῦ Καρδαμᾶ καθ' ἕκαστον Μάϊον, διὰ τήν φροντίδα τῆς Σταφίδος, ἀπό τήν ὁποίαν εἶχε κατακλεισθῆ ὅλη σχεδὸν ἡ καλλιεργουμένη ἔκταση τοῦ χωριοῦ!

Ἐξ  ἀφορμῆς, λοιπόν, τῆς Πανηγύρεως Καρδαμᾶ, κατά τήν 8ην Μαΐου 1916, ἡ φημισμένη ἐφημερίδα τῶν Πατρῶν, ὁ ΝΕΟΛΟΓΟΣ, ἐδημοσίευσε εἰς τό φῦλλον αὐτοῦ τῆς 10ης Μαΐου 1916,  μίαν ἀνταπόκρισην ἐξ Ἀμαλιάδος περί τῆς πανηγύρεως αὐτῆς καί περί τῆς ἐκδρομῆς μεγάλου πλήθους Ἀμαλιαδιτῶν πρός τό Προάστειον τῆς Ἀμαλιάδος ( ὅπως ὀνομάζετο τότε ὁ Καρδαμᾶς), καὶ πρὸς τόν Ἱερόν Ναόν Ἁγ. Ἰωάννου, προκειμένου νά ἐκκλησιασθοῦν, ἀλλὰ καί πρός τό περιβάλλον Καρδαμᾶ, προκειμένου νά διασκεδάσουν. 

 

  Στό ἄρθρον μας αὐτό, παρουσιάζουμε τό σχετικόν ἀπόκομμα τῆς ἐφημερίδος ΝΕΟΛΟΓΟΣ, σέ φωτογραφία.

 

  Ἀπό τό κείμενον τῆς ἀνταποκρίσεως, πέραν τῶν ἄλλων σημαντικῶν πληροφοριῶν γιά τό περιβάλλον τοῦ Καρδαμᾶ, οἱ ὁποῖες ἀποτελοῦν ἕναν Ὕμνον γιά τό χωριό μας, ὁ ἀναγνώστης πληροφορεῖται καί γιά τόν (τότε) γέροντα καί  διάσημον Ἱερέα-Οἰκονόμον τοῦ Καρδαμᾶ, π. Γεώργιον Ἡλιόπουλον, Καρδαμαῖον τήν καταγωγήν. 
 
Κατωτέρω, παρουσιάζουμε σέ καθαρογραφή τό κείμενον αὐτῆς  τῆς Ἀνταποκρίσεως-Ὕμνου γιά τόν Καρδαμᾶ, στὴν Ἐφημερίδα ΝΕΟΛΟΓΟΣ Πατρῶν τῆς 10ης Μαΐου 1916:
  
"ΠΑΝΗΓΥΡΙΣ  ΚΑΡΔΑΜΑ
ΑΜΑΛΙΑΣ  9 Μαΐου

Χθές, ἑορτήν Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Εὐαγγελιστοῦ,  τό δροσόλουστον προάστειον τῆς Πόλεώς μας, ὁ Καρδαμᾶς, ἐτέλεσε τήν κατ' ἔτος τελουμένην θρησκευτικήν του πανήγυριν. Ὁ Καρδαμᾶς μέ τά θαλλερά περιβόλια του καί τούς ἀνθηρούς μπαξέδες του εἶναι ὅ, τι αἱ Ἰτέαι καί ὁ Κῆπος τοῦ Μαρούδα διὰ τάς Πάτρας. Εἶναι τό θερινὸν ἐντευκτήριον τῶν φυσιολατρῶν συμπολιτῶν μας!  Ἀπὸ πρωΐας πλεῖστοι τῆς ἡμετέρας πόλεως ἐξέδραμον μέχρις ἐκεῖ οἰκογενειακῶς καὶ παρέστησαν κατὰ τὴν θείαν λειτουργίαν, καθ' ἥν ἱερούργησεν ὁ ἐφημέριος Καρδαμᾶ, ὁ εὐπαίδευτος, εὐγενέστατος καί περιποιητικώτατος αἰδ. Γεώργιος Ἠλιόπουλος Οἰκονόμος. Μετὰ τοῦτο, παρέμειναν δι' ὅλης τῆς ἡμέρας, διασκεδάζοντες. Οἱ κάτοικοι, διακρινόμενοι διὰ τά φιλόξενα αἰσθήματὰ των, ἐπροθυμοποιήθησαν τὶς νὰ ξενίσῃ τοὺς περισσοτέρους. Ἐπανῆλθον δὲ κατὰ τάς ἑσπερινὰς ὥρας κατάφορτοι ἀπὸ ἄνθη καί μὲ τὰς ἀρίστας τῶν ἐντυπώσεων."
( ΝΕΟΛΟΓΟΣ  Πατρῶν, 10.05.1916)
............................
Ἄγγελος  Λιβαθινός